Relacja z promocji książki “Miejsca i Sztuka. Wyskoć”

Relacja z promocji książki “Miejsca i Sztuka. Wyskoć”

Blisko 320 osób wzięło udział w promocji 6 tomu serii „Miejsca i Sztuka” dedykowanego Wyskoci. Pierwszowrześniowa uroczystość rozpoczęła się o godzinie 15:00 w miejscowym kościele parafialnym, gdzie pod przewodnictwem ks. prałata Czesława Bartoszewskiego sprawowano mszę w intencji fundatorów i budowniczych wyskockich świątyń, mieszkańców miejscowości i parafii. W słowach przywitania proboszcz Krzysztof Pustkowiak podkreślił wyjątkową okoliczność, jaką jest promocja książki i zgromadzenie przez autora tak wielu gości. W jej współtworzenie włączyli się goście, którzy odczytali kolejne wezwania, ułożonej specjalnie na tę okazję modlitwy powszechnej [TEKST]

 

O godzinie 16:00 rozpoczęła się zasadnicza część promocji. Preludium spotkania stanowił utwór “Veni Creator Spiritus” inspirowany chorałem gregoriańskim, zagrany na organach przez Dominika Kaczmarka, a następnie zaśpiewany przez chór Cantare i Katarzynę Zawadę.

Na jej wstępie dr Prałat przywitał wszystkich gości, w sposób szczególny akcentując obecność:

  • Wojciecha Ziemniaka, posła na Sejm RP
  • Henryk Bartoszewskiego, starosty kościańskiego
  • Iwony Beresińskiej, przewodniczącej Rady Powiatu Kościańskiego
  • Andrzeja Przybyły, wójta Gminy Kościan
  • Mirosława Dudy, zastępcy wójta Gminy Kościan
  • Piotra Ruszkiewicza, burmistrza Miasta Kościana
  • Krzysztofa Chłapowskiego i prof. Jana Skuratowicza, recenzentów książki
  • Jadwigi i Stanisława Chłapowskich
  • Aleksandra Starzyńskiego, wieloletniego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków
  • Macieja Cudaka, nadleśniczego Nadleśnictwa Kościan, jednego z mecenasów serii
  • Marceliny Drzymały i Olgi Urban z Departamentu Kultury Wielkopolskiego Urzędu Marszałkowskiego, które reprezentowały marszałka Marka Woźniaka
  • dr Elżbiety Olender, dyrektor Archiwum Państwowego w Lesznie
  • Janusza Dodota, dyrektora Kościańskiego Ośrodka Kultury
  • Mirona Urbaniaka, wiceprezesa Leszczyńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk
  • Marię Krawczyk, sołtys wsi Wyskoć
  • członków Fundacji Bonum Adipisci – Dążyć do dobra, Towarzystwa Miłośników Ziemi Kościańskiej, Stowarzyszenia Oświatowego im. D. Chłapowskiego.
  • artystów – organisty Dominika Kaczmarka, Chóru Cantare pod dyrekcją  Katarzyny Zawady oraz fotografów Małgorzaty i Leszka Bartczaków oraz Łukasza Pawęskiego.

Na uczestników promocji czekała specjalnie zaaranżowana na tę okazję przestrzeń monumentalnej, neogotyckiej wyskockiej świątyni. W kruchcie pod emporą organową miejsce znalazły dwie wystawy sprowadzone z rezerwatu archeologicznego Genius Loci w Poznaniu – Tempora Christiana i Oblicza sacrum. Pomiędzy nimi zaś dr Prałat zaprezentował trzy z pośród kilku zachowanych barokowych rzeźb z około 1650 roku, pochodzących z wcześniejszych, dzisiaj nie istniejących kościołów Wyskoci. Dopełnieniem tych ekspozycji była wystawa fotograficzna ukazująca najpiękniejsze zakątki regionu oraz wystawa poświęcona dziejom Wyskoci.

Po przywitaniu wszystkich gości, dr Prałat poprosił o zabranie głosu starostę Bartoszewskiego. W niezwykle osobistych słowach zwrócił on uwagę na jego powiązania z Wyskocią, która przez lata była jego rodzinną parafią. W tej perspektywie nawiązał do znaczenia serii „Miejsca i Sztuka” dla utrwalania tradycji i dziedzictwa regionu. Dziękując autorowi za trud włożony w przybliżanie historii, sztuki i postaci związanych z kolejnymi miejscowościami, zadeklarował, iż władze powiatu włączą się w kolejną inicjatywę wydawniczą, mianowicie siódmy tom serii poświęcony Czerwonej Wsi. Również wójt Przybyła w swoim wystąpieniu podkreślił wyjątkowość serii, a odnosząc się do uprzednio wypowiedzianych słów Autora, który dziękował samorządom Ziemi Kościańskiej za wsparcie i życzliwość, stwierdził, iż to zasługa mieszkańców regionu, a w sposób szczególny dra Prałata, że powstają inicjatywy, do których gmina może się włączyć. Wyraził również uznanie dla organizacji spotkania promocyjnego oraz wcześniejszych edycji.

 

Następnie głos zabrali prof. Krzysztof Chłapowski, który zaakcentował, iż w ciągu zaledwie 5 lat, powstało 6 tomów, które już teraz doczekały się nagrody Generalnego Konserwatora Zabytków. W podobnym duchu wypowiedział się prof. Jan Skuratowicz, który podkreślając wyjątkowość regionu, który był kolebką pracy organicznej i który stanowi kwintesencję wielkopolskości, dodał, że fenomenem jest posiadanie przez powiat tak wielu i dobrych prac naukowych prezentujących kolejne miejscowości. Pochwalił przy tej okazji lekkość pióra Autora i unikatowość koncepcji samej serii. Nawiązał także we właściwym sobie stylu, do problemu zachowania – a raczej jego braku – dziedzictwa kulturowego, wskazując zarówno na bolączki z tym związane, jak i potencjalne szanse dla wielu miejsc, zwłaszcza zaś Turwi rodu Chłapowskich.

Na zakończenie głos zabrał ks. Stanisław Tokarski, który w jak zwykle żywiołowym wystąpieniu, z właściwym sobie poczuciem humoru, przedstawił osobę Autora.

Po części pierwszej rozpoczęła się prelekcja dra Prałata, która podzielona została na kilka fragmentów przeplatanych muzyką organową, śpiewem chóru oraz interpretacjami tekstów w wykonaniu artystów Kościańskiego Ośrodka Kultury.

 

W inicjalnej części przybliżono świadectwa archeologiczne znalezione zarówno w Wyskoci jak i w okolicach. Dr Prałat podkreślił również znaczenie kolejnych rodów, do których miejscowość należała – a więc Wyskotów, Bojanowskich, Kotarbskich czy wreszcie Chłapowskich, którzy za sprawą Stanisława w 1770 roku weszli w jej posiadanie. Zaakcentował także łącznośc Wyskoci z pobliskim racotem, wspólnie z którym w 1796 roku została odsprzedana przez księcia Jabłonowskiego księciu Willemowi Orańskiemu, późniejszemu królowi Niderlandów. Drogą spadku przeszła we władanie wielkich książąt saksońsko-weimarskich. Opowieści towarzyszyła prezentacja niepublikowanych dotychczas w Polsce źródeł, jak chociażby ksiąg wieczystych dóbr rycerskich Wyskoć czy fotografii z archiwum w Weimarze. Muzyczną zaś ramę dla tego fragmentu stanowił zagrany na organach hymn Holnadii – „Het Wilhelmus”.

Kolejnym momentem prelekcji było wskazanie roli rodziny Chłapowskich w budowie nowej wyskockiej świątyni, zwłaszcza zaś Antoniny Chłapowskiej, która zajęła się urządzeniem wnętrza. Wspaniałą ilustracją jej roli była interpretacja listu Chłapowskiej (LIST CHŁAPOWSKIEJ), jaki wysłała do Rzymu chcąc sprowadzić z niego obraz do ołtarza głównego. Ów list odnaleziony przez dra Prałata w Archiwum Zmartwychwstańców w Rzymie, perfekcyjnie zinterpretowała Daria Shiels. „Obecności” Chłapowskich dopełniło zwrócenie uwagi – również w kontekście wyjątkowego obrazu znajdującego się w kościele – na ich głęboką dewocję maryjną, do której nawiązaniem była antyfona „Salve Regina” zagrana na organach. Po niej Goście usłyszeli „Gaude Mater Polonia”, który to utwór, jak wskazał dr Prałat, stał się uwerturą do krótkiego passusu poświęconego średniowiecznym początkom parafii i jej erygowania przez bpa poznańskiego Jana w 1283 roku.

Obok Antoniny, w kościele pojawił się również Alexis Langer, któremu głosu użyczył fenomenalny Janusz A. Dodot. I jakkolwiek niewiele zachowało się listów Langera, to jednak w jego usta dr Prałat włożył wyjątkowy tekst, który pozwolił zwrócić uwagę na wiele istotnych faktów (LIST LANGERA). Jego dopełnieniem było zwrócenie uwagi na wirtuozerię artystyczną planisty, który stworzył dzieło totalne – zarówno budynek, jak i wszystkie elementy jego wyposażenia, zaakcentowanie źródeł inspiracji a także podkreślenie, że kościół w Wyskoci był ostatnią, wielkopolską realizacją budowniczego. Dla chwili kontemplacji opartej na matematyce i geometrii przestrzeni neogotyckiego kościoła, z organów firmy „Bracia Walter” rozbrzmiało „Largo” Georga Freidricha Haendla, „Ave Maria” i „Anima Christi” w wykonaniu Chóru Cantare i Katarzyny Zawady, “Jesu bleibet mein Freude” oraz “Toccata D-minor” Jana Sebastiana Bacha i finałowe “Alleluja” z “Mesjasza” Haendla – wszystkie brawurowo zagrane przez Dominika Kaczmarka. Na koniec zabrzmiało gregoriańskie “Christus vincit” w wykonaniu Chóru Cantare i Katarzyny Zawady, która wykonała części aklamacyjne.

Ostatnią część prelekcji dr Prałat poświęcił na zaproszenie Gości spotkania na przyszłoroczne promocje aż trzech tytułów: „Miejsca i Sztuka. Czerwona Wieś”, „Czyn zbrojny Chłapowskich” oraz publikacji poświęconej Kościanowi. Następnie kościół rozbrzmiał organowym „Te Deum” Charpentiera oraz chóralnym „Vergine Madre” Marco Frissiny. Zwieńczenie zaś stanowiło solowe wykonanie „Nella Fantasia” Ennio Morricone w spektakularnej interpretacji Katarzyny Zawady.

Na koniec dr Prałat przybliżył biografie i profile artystyczne wszystkich występujących oraz wręczył im kwiaty, którym wtórowały kilkuminutowe owacje na stojąco. Niespodzianką były kwiaty od Chóru dla Autora oraz wyśpiewane wspólnie ze wszystkimi uczestnikami spotkania życzenia.

 

Po zakończeniu tej części promocji dr Prałat oprowadził grupę po zakamarkach kościoła, pokazując organy i przybliżając zasadę ich działania, a następnie krętymi schodami na wieżę, gdzie opowiedział historię wyskockich dzwonów, zegara i pokazał – jako element niespodzianki – sklepienia pamiętające czasy Chłapowskich i Langera.

Druga część spotkania odbyła się w miejscowej świetlicy, gdzie na wszystkich uczestników czekała biesiada przygotowana przez dra Prałata przy wsparciu rady sołeckiej miejscowości. Przy grillu, kawie i cieście, a dla najmłodszych warsztatach plastycznych prowadzonych przez Annę Miler, wszyscy Goście bawili się do późnych godzin wieczornych.


Katarzyna Zawada  – absolwentka  Wydziału Wokalno – Aktorskiego Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu w klasie śpiewu prof. dr hab. Antoniny Kowtunow. Z wykształcenia również pianistka. Animatorka kultury w lokalnym środowisku, dyrygent Chóru „Cantare” i kierownik muzyczny „Zespołu Salonowego” w Ośrodku Kultury w Żegocinie. W roku 2017 otrzymała Brązową Odznakę Honorową przyznaną przez Polski Związek Chórów i Orkiestr  w Ostrowie  Wielkopolskim za zasługi w pracy społecznej Związku. Wydała już dwie płyty – „Niezapomniane przeboje Anny German” oraz „Najpiękniejsze kolędy”.

Chór „Cantare” powstał w 2005 roku w Ośrodku Kultury w Żegocinie z inicjatywy Zofii Zawady. Od roku 2010 dyrygentką jest Katarzyna Zawada.  Repertuar chóru obejmuje pieśni niemal wszystkich epok i wielu stylów, prezentując utwory  z bogatej literatury chóralnej. Chór „Cantare”  koncertuje podczas uroczystości lokalnych i regionalnych. Bierze czynny udział w Modlitewnych Spotkaniach Chórów Parafialnych, a także spotkaniach Związku Chórów i Orkiestr Południowej Wielkopolski.  Uświetniał Uroczystość Św. Wiktorii – dziewicy i męczennicy w Łowiczu, Mszę w Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej  w Krzeszowie oraz Ogólnopolski Zlot Szafarzy w Licheniu, a także  prymicje. Zdobył Główną Nagrodę podczas Diecezjalnego Przeglądu Pieśni i Piosenki Religijnej „SACROSONG 2014”. W ubiegłym roku chór uświetniał Mszę Świętą  w Bazylice Św. Józefa w Kaliszu transmitowaną przez Telewizję „Trwam”.   W tym samym roku zrealizował projekt „Radość niepodległości” wykonując cykl koncertów  pieśni patriotycznych w swoim regionie. Dorobek Chóru obejmują 3 płyty:  „Żegocińskiej Pani”; „Bóg jest miłością” oraz  „Kolędy i Pastorałki”.


Dominik Kaczmarek – studiuje organy na Wydziale Instrumentalnym poznańskiej Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w klasie prof. Sławomira Kamińskiego oraz asystenta mgra Jakuba Pankowiaka. W 2018 roku ukończył z wyróżnieniem Państwową Szkołę Muzyczną II stopnia im. Fryderyka Chopina w Poznaniu w klasie organów mgra Zbigniewa Radowskiego.  W 2015 roku uzyskał wyróżnienie na VII Ogólnopolskim Konkursie Organowym w Olsztynie, a także tytuł laureata III nagrody na XII Białostockim Festiwalu Młodych Organistów. W 2017 roku został wyróżniony  w Makroregionalnych Przesłuchaniach Centrum Edukacji Artystycznej w Inowrocławiu. Swoje umiejętności doskonali, biorąc czynny udział w kursach mistrzowskich w kraju i za granicą, prowadzonych przez wybitnych organistów takich jak: Martin Schmeding, Matthias Maierhofer, Jarosław Tuma, Jan Dolezel, Maude Gratton (w zakresie interpretacji muzyki organowej różnych epok), Tomasz Orlow, Laszlo Fassang, Adam Tański, Baptiste-Florian Marle-Ouvard, Tomasz Adam Nowak, Henryk Jan Botor, Naji Hakim oraz Karol Mossakowski (w dziedzinie improwizacji organowej). Regularnie występuje podczas południowych koncertów organowych w Farze Poznańskiej, a także na koncertach kameralnych z cyklu „Muzyka i Słowo” w Sanktuarium Najdroższej Krwi Chrystusa w Poznaniu. W kręgu jego zainteresowań znajduje się muzyka liturgiczna, którą wykonuje, pełniąc funkcję organisty w Kościele Świętego Marcina w Poznaniu.


Comments are closed.