Tag: Miejsca i Sztuka. Turew

Relacja z promocji ”Miejsca i Sztuka. Turew”

Relacja z promocji ”Miejsca i Sztuka. Turew”

8 lipca 2017 roku, na terenie dawnej posiadłości rodu Chłapowskich w Turwi, odbyła się promocja książki poświęconej tej miejscowości. Rozpoczęła ją o 17:00 Msza św. celebrowana przez JE ks. bp. Zdzisława Fortuniaka. Po przywitaniu przez proboszcza miejscowej parafii ks. Krzysztofa Pustkowiaka, autor książki przywitał Celebransa zwracając się z prośbą w imieniu mieszkańców i wszystkich obecnych o odprawienie mszy w intencji fundatorów i dobrodziejów kaplicy przypałacowej (obchodzącej 170-lecie powstania), szczególnie członków rodu Chłapowskich oraz w intencji żyjących i zmarłych mieszkańców Turwi.

W homilii bp Fortuniak zwrócił uwagę na szczególny charakter miejscowej kaplicy, której wezwanie odzwierciedlało panujące w XIX wieku prądy ideowe funkcjonujące w Kościele. Przypomniał również zasługi gen. Chłapowskiego i rodu w walce o zachowanie tożsamości w dobie zaborów. Modlitwę powszechną – ułożoną specjalnie na tę okazję – odczytali kolejno:

Maria Chłapowska-Naskalska, przedstawicielka linii kopaszewskiej; Módlmy się za Kościół Święty, Najwyższego Pasterza Franciszka, Duchowieństwo i cały Lud Boży, aby kierowani ufnością, z jaką Niepokalana przyjęła dobrą nowinę o tym, iż pocznie i porodzi Syna, nieustannie głosili Boga, Który jest, Który był i Który przychodzi. Ciebie prosimy…

Bernard Turski, Starosta Kościański; Módlmy się za naszą archidiecezję, jej Metropolitę, obecnego wśród nas biskupa Zdzisława i biskupów pomocniczych, abyśmy w jedności Ducha Świętego byli żywym Kościołem, jednym ciałem i duszą w Chrystusie. Ciebie prosimy

Piotr Chłapowski z Londynu, przedstawiciel linii kopaszewskiej;Módlmy się za naszą Ojczyznę, aby płaszcz macierzyńskiej opieki Niepokalanej Matki i Królowej był dla nas każdego dnia świadectwem tego, co zawdzięczamy zanurzeniu w Bogu, który do końca nas umiłował. Ciebie prosimy…

Stanisław Chłapowski, przedstawiciel linii szołdrskiej; Módlmy się za zmarłych mieszkańców Turwi, którzy przybywali na to święte miejsce, kapelanów i siostry zakonne posługujące w kaplicy oraz księży zmartwychwstańców, którzy w Turwi rozpoczynali swą misję, aby na spotkanie w progach Ojca domu wyszła im litościwa Matka. Ciebie prosimy…

Emilian Prałat; Módlmy się za członków rodziny Chłapowskich, Morawskich, Koźmianów, ich krewnych i przyjaciół, w sposób szczególny za dusze fundatorów i budowniczych kaplicy i kościoła parafialnego, aby miłosierny i Dobry Pasterz dał im pić ze źródeł wody życia. Prośmy również Niepokalaną Matkę o opiekę na żyjącymi członkami Rodziny, aby świadomi odpowiedzialności za dziedzictwo historii, której są spadkobiercami, w swym życiu kierowali się cnotami chrześcijańskimi w myśl dewizy: dążyć do dobra, strzec go i rozsądnie używać. Ciebie prosimy…

Mirosław Duda, Zastępca Wójta Gminy Kościan; Módlmy się za nas tutaj obecnych, zwłaszcza mieszkańców Turwi, abyśmy pamiętając o swoich chrześcijańskich korzeniach oraz pokrzepieni przykładem tak wielu pięknych życiorysów, byli świadkami obecności Boga wśród nas.

Michał Buchert, sołtys wsi Turew; W cichości naszych serc przedstawmy przed łaskawym obliczem Niepokalanej Matki nasze pokorne prośby i prośmy by zaniosła je przed tron Boga w Niebieskim Jeruzalem. Ciebie prosimy…

Na prośbę autora, składka mszalna tego dnia została przeznaczona jako wkład parafii Wyskoć na renowację Kopaszewskiej Drogi Krzyżowej. Zebrano 463,86 zł, do których dodano 87,90 zł uzyskane ze sprzedaży okolicznościowych pocztówek-cegiełek.

« z 7 »

 

Po zakończeniu mszy około 18:15 rozpoczęła się część oficjalna promocji na dziedzińcu honorowym przed pałacem. Szczęśliwie ustał również deszcz, który naznaczył całe popołudnie. Poza wymienionymi przedstawicielami władz powiatowo-gminnych oraz członkami rodu Chłapowskich, wśród powitanych przez Autora gości znaleźli się:

Teresa i Stanisław Morawscy przybyli z Rzymu,

Paweł Buksalewicz, Przewodniczący Rady Powiatu Kościańskiego,

Mirosława Dudę Zastępcę Wójta Gminy Kościan,

Piotr Ruszkiewicz, Przewodniczący Rady Miejskiej Kościana,

Prof. Jan Skuratowicz prezes Poznańskiego Oddziału Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków oraz recenzent książki,

Prof. Krzysztof Chłapowski, recenzent książki,

Prof. Tadeusz Józef Żuchowski z Instytutu Historii Sztuki UAM,

Dr Elżbieta Olender Dyrektor Archiwum Państwowego w Lesznie,

Mgr  Henryk Krystek Dyrektor Archiwum Państwowego  w Poznaniu,

Prof. Miron Urbaniaka Wiceprezes Leszczyńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk,

Członkowie Towarzystwa Miłośników Ziemi Kościańskiej,

Dra hab. Cezary Trosiak Prezes Stowarzyszenia Oświatowego im. D. Chłapowskiego,

Paweł Zając reprezentujący Towarzystwo im. Melchiora Wańkowicza,

Władysław Praiss Nadleśniczy Nadleśnictwa Kościan,

Paweł Wachowiak Prezes „Spójni” Nochowo,

Jadwiga i Stanisław Chłapowscy,

prof. Jerzy Karg długoletni kierownik Stacji Badawczej w Turwi oraz wyjątkowo licznie zebrani goście, których łącznie było niemal 470!

Po zakończeniu powitania dr Prałat przekazał głos prof. Krzysztofowi Kujawie, zastępcy Dyrektora Instytutu Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN, który w imieniu obecnych użytkowników pałacu w Turwi przywitał gości. Podkreślił przy tej okazji uniwersalizm Turwi, przejawiający się w wielorakich aspektach działalności i funkcjonowania przede wszystkim pałacu. Przypomniał także postać prof. Zdzisława Wilusza, pierwszego kierownika stacji. Następnie dr Prałat poprosił starostę Bernarda Turskiego o zabranie głosu. W swym wystąpieniu podkreślił on zasługi Autora na polu zachowywania pamięci o dziedzictwie kulturowym i historii regionu oraz wyraził swoją wdzięczność za realizację działań w ramach wypełniania funkcji społecznego opiekuna zabytków. Zwracając się do gości stwierdził, iż mieszkańcy regionu mogą być dumni z faktu obecności i działalności Autora. W podobnych słowach do słuchaczy zwrócił się także Pan Mirosław Duda, Zastępca Wójta Gminy Kościan, który dodatkowo podkreślił ogromną determinację dra Prałata w organizacji promocji, co jak dobitnie podkreślił wymagało pokonania ogromnych trudności by spotkanie autorskie mogło się odbyć właśnie w Turwi i na terenie Stacji. Wyraził przy tej okazji uznanie dla profesjonalizmu organizacji wskazując na to, iż Autor dołożył wszelkich starań by imprezę zabezpieczyć. Następnie Autor poprosił o zabranie głosu recenzentów. Prof. Chłapowski podkreślił naukowość publikacji, wyjątkową szatę graficzną oraz fakt, iż rodzina Chłapowskich po raz kolejny została przypomniana, za co ród jest szczególnie wdzięczny. Nadmienił również, iż seria “Miejsca i Sztuka” została zgłoszona do prestiżowej Nagrody Generalnego Konserwatora Zabytków. Prof. Jan Skuratowicz podkreślił wyjątkowość Turwi jako miejsca historycznego, wskazując, iż powinna zostać uznana za pomnik historii. Postulował także ponowne wydanie “Wspomnień z Turwi”, które powinny zostać opatrzone przypisami i indeksami. Na zakończenie dr Prałat zaapelował do mieszkańców i gości o troskę o Turew, która niestety okres swej świetności ma za sobą. Podkreślił również potrzebę przypominania roli tej miejscowości, która powinna być historycznym centrum gminy i powiatu. Kilka słów poświęcono także wyjątkowym gościom z Rzymu. Pan Stanisław Morawski (95 lat) przed wojną przez kilka lat mieszkał w pałacu i jest w chwili obecnej jedynym świadkiem tego, jak Turew wyglądała. Nie lada gratką była możliwość obejrzenia fragmentów zbiorów Pana Dariusza Kinala i Autora, na które składały się pamiątki związane z Chłapowskimi, m.in. pieniądz zastępczy z Turwi i Kopaszewa czy odręcznie rysowany przez Teklę Chłapowską okolicznościowy obrazek.

Około 19:00 rozpoczęła się w kaplicy okolicznościowa prelekcja w trakcie której Autor przybliżył największe skarby Turwi, m.in. przedstawił archeologiczne dzieje wsi, precjoza sprowadzone z Rzymu, Wenecji, Paryża, które ozdobiły kaplicę. Przypomniano także rolę Zmartwychwstańców i ich związki z Turwią. Na zakończenie promocji dr Prałat zaprezentował materiały, które pozyskał w maju w Tajnym Archiwum Watykańskim. Znalazły się wśród nich listy Dezyderego Chłapowskiego i Jana Koźmiana do papieża Piusa IX, w których proszą o przywileje odpustowe dla Turwi, Kopaszewa i Rąbinia. Oprawione reprinty tych dokumentów dr Prałat przekazał proboszczowi parafii Wyskoć, reprezentującej Kopaszewo sołtys Joannie Ziętkiewicz oraz ks. Ryszardowi Jankowskiemu z Rąbinia z nadzieją, iż zawisną one we wspomnianych kościołach. Po prelekcji odbył się recital kantatowo-oratoryjny w wykonaniu Katarzyny Zawady. Wnętrze kaplicy oraz park rozbrzmiewały utworami Bacha, Schuberta, Mozarta, Frisiny, Francka, Haendla. W przerwie między dwoma częściami recitalu dr Prałat przybliżył anegdotę wiązaną z kreacją Katarzyny Zawady będącą odwzorowaniem sukni Heleny Modrzejewskiej uwiecznionej na portrecie pędzla Tadeusza Ajdukiewicza. Na zakończenie wspaniały głos sopranistki nagrodzono gromkimi brawami oraz bukietem róż. Wyjątkowego sopranu Katarzyny Zawady goście mogli wysłuchać w drugim koncercie na dziedzińcu honorowym przed pałacem, którzy poprzedził bankiet kawowy.

Wspólnie z obdarzonym niezwykłej barwy barytonem Sławomirem Olgierdem Krammem artystka wykonała utwory operetkowe, szlagiery z repertuaru Anny German czy Andrei Bocellego. Sławomir Kramm zaprezentował m.in. utwory Jana Kiepury, Elvisa Presleya, Franka Sinatry czy Louisa Armstronga. Promocję zakończył bankiet staropolski, a w międzyczasie zwiedzanie pałacu z Autorem oraz gorzelni z jej kierownikiem Grzegorzem Koniecznym. Ostatni goście opuszczali pałac około 23:00, podczas gdy gorzelnia swe podwoje zamknęła blisko 01:00 w nocy.


Przybyli z Rzymu Teresa z Dembińskich (1929) i Stanisław Morawscy (1922) z Turwią związani są w sposób szczególny. Pan Stanisław pod okiem Tekli Chłapowskiej przygotowywał się tutaj do zdania matury. Za jej sprawą ocalał  trakcie II wojny światowej, a następnie przedostał się na Zachód. We Włoszech mieszka od lat 50. XX wieku. Przyjęte zaproszenie do odwiedzin Turwi nabrało szczególnego znaczenia, gdyż pan Morawski ostatni raz odwiedził tę miejscowość w latach 70. poprzedniego stulecia. Udział w promocji poprzedziła wizyta w Rąbiniu, gdzie wspólnie odwiedziliśmy nekropolią rodu i grób Tekli, na którym zapaliliśmy znicz, następnie folwarku Rąbinek oraz pałac w Kopaszewie, gdzie gości oprowadził dyrektor Zakładu Nasienno-Rolnego – Tadeusz Spurtacz. Krótka, sentymentalna podróż zakończyła się w Kościanie.


W sposób szczególny dziękuję dr Maciejowi Badurze, Gminie Kościan, Radzie Sołeckiej Wsi Turew, OSP Turew, Pani Jolancie Nowickiej, Państwu Karolowi i Beacie Smolarkom, Pani Sylwii Sobczyk, Panu Bogdanowi Smolarkowi, Paniom Annie Miler, Iwonie Gaertig, Krystynie i Wiktorii Itkowiak, Darii Wójcik, Małgorzacie Maćkowiak za pomoc i wsparcie, które przyczyniły się do tego, by promocja była świętem Turwi.

Emilian Prałat


MEDIA O PROMOCJI:

“Gazeta Kościańska” (12.07.2017) >>> zobacz <<<

“Leszczyńskie ABC” (19.07.2017) >>> zobacz <<<

“Nowiny Lokalne” (24.07.2017) >>>zobacz<<<